កូន​ជា​ទី​ស្រឡាញ់​!ព្រះ​សម្មាសម្ពុទ្ធ​ទ្រង់​ត្រាស់​ថា (បើ​បុគ្គល​បាន​ដឹង​ថា​ខ្លួន​ឯង​ជា​ទី​ស្រឡាញ់​របស់​ខ្លួន​ គប្បី​រក្សា​ខ្លួន​ឲ្យ​ជា​ការ​រក្សា​ដ៏​ល្អ) ។ពាក្យ​ថា (ខ្លួន) ក្នុង​ទី​នេះ បាន​ដល់​ដំណើរ​ជីវិត​របស់​យើង ដំណើរ​ជីវិត​គឺ​ជា​ក្រសែ​របស់​ចិត្ត​ ដូច្នេះ​ដែល​ថា​រក្សា​ខ្លួន បាន​ដល់​ការ​រក្សា​ចិត្ត​ហ្នឹង​ឯង ។ពាក្យ​ថា (រក្សា​ខ្លួន) បាន​សេចក្តី​ថា​រក្សា​ចិត្ត​ទូន្មាន​ចិត្ត​គ្រប់​គ្រង​ដំណើរ​ជីវិតអប់រំ​ព្រហ្មចរិយ​ធម៌ ឲ្យ​មាន​ភាព​ភ្លឺ ស្វាង​រុង​រឿង និង​ឲ្យ​បាន​ជួប​ប្រសព្វ​ចំពោះ​សេចក្តី​សុខ​ក្សេម​ក្សាន្ត ។ ឪពុក​ម្តាយ​បាន​បញ្ជាក់​ប្រាប់​កូន​ហើយ ថា​កូន​ត្រូវ​ប្រយ័ត្ន​ចំពោះ​គំនិត​គិត​ចង់​បាន​សប្បាយ ព្រោះ​បើ​មិន​បាន​ប្រយ័ត្ន​ចំពោះ​គំនិត​នេះ​ទេ វា​នឹង​នាំ​ឲ្យ​កូន​រក​ការ​សប្បាយ​ក្នុង​ផ្លូវ​បិសាច ហើយ​កូន​ត្រូវ​ប្រយ័ត្ន​ចំពោះ​ចិត្ត​ស្រឡាញ់​របស់​កូន​រៀង​រាល់​ថ្ងៃ​ទៀត​ផង ទោះ​ជា​ស្រឡាញ់​អ្វី​ក៏​ដោយ​ព្រោះ​ចិត្ត​ស្រឡាញ់​នាំ​ឲ្យ​មាន​ការ​ហួង​ហែង ការ​ហួង​ហែង​ជា​មាត់​ជ្រោះ​ដ៏​រអិល គឺ​ថា​វាងាយ​នឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​កូន​ធ្លាក់​ចុះ​ទៅ​ក្នុង​ជម្លោះ​ឈ្លោះ​ទាស់​ទែង ពោល​នូវ​ពាក្យ​អាក្រក់ ពាក្យ​កុហក​ពាក្យ​ញុះ​ញង់ និង​ប្រព្រឹត្ត​ការ​បៀត​បៀន​ដោយ​អំពើ​ឃោរ​ឃៅ​ផ្សេងៗ​ណាស់ ។ បើ​កូន​ដឹង​ថា ខ្លួន​ជា​ទីស្រឡាញ់​របស់​ខ្លួន​កូន​ពិត​ប្រាកដ​ហើយ​កូនត្រូវ​ប្រយ័ត្ន​ប្រយែង​ឲ្យ​ណាស់ ចំពោះ​កិលេស​ដែល​មាន​ក្នុង​ចិត្ត​កូន​ខ្លួន​ឯង ។ កូន​ត្រូវ​ពិចារណា​នូវ​ព្រះ​ពុទ្ធភាសិត​មួយ​បាទ​នេះចិត្ថំ គុត្ថំ សុខាវហំព្យាយាម​ដេញ​ខ្មាំង​ពីចិត្ត​សន្តាន​គ្រប់​គ្រង​ស្ងួន​ចិត្ត​ដោយកម្មកល្យាណ នាំ​សុខ​មក​បាន​ក្សេមក្សាន្ត​ពេក​ក្រៃ ។ អត្ថបទ​នេះ​ដក​ស្រង់​ចេញពីសៀវភៅៈ ពាក្យ​ពេចន៍ម៉ែឪ រៀបរៀង​ដោយៈ អគ្គបណ្ឌិត ធម្មាចារ្យ ប៊ុត សាវង្ស វាយ​អត្ថបទដោយៈ កញ្ញា ជា ម៉ានិត ដោយ​៥០០០​ឆ្នាំ

កូន​ជា​ទី​ស្រឡាញ់!កូន​ត្រូវ​សិក្សា​នូវ​ចំនុច​នៃ​ទាន​ទាំង​១០​នេះ​គឺ ១. ឲ្យ​ទាន​មិន​ត្រូវ​សង្ឃឹម​ផល អ្នកទទួល​មិន​គួរ​ភេ្លច ។ ២. បើ​មិន​ធ្វើ​ល្អ​ទេ​រស់​នៅ​ ១០០ ឆ្នាំ​ក៏​ពុំ​មាន​ប្រយោជន៍​ដែរ ។ ៣. បើ​ឃើញ​តែ​ពី​បាន​ទេ កុំ​សង្ឃឹម​ទឹក​ចិត្ត​អ្នក​ដទៃ ។ ៤. កុំ​ទុក​ចិត្ត​មនុស្ស​ដែល​គិត​តែ​ពី​ប្រយោជន៍​ខ្លួន​ឯង ។ ៥. មនុស្ស​ល្អ​រមែង​ពេញ​ចិត្ត​ជួយ​ឲ្យ​គេ​បាន​សុខ ។ ៦. មនុស្ស​ត្រូវ​ចេះ​ឲ្យ​ទាន​បើ​មិន​ច្រើន​ក៏​តិច​ដែរ ។ ៧.​ ឲ្យ​ទាន​រមែង​បាន​មិត្ត និង​កម្ចាត់គំនុំ​ក្នុង​ចិត្ត ។ ៨. ឲ្យ​ទាន​ដូច​ជា​ការ​នាំ​ទ្រព្យ​ចេញ​ពី​ផ្ទះ​ដែល​ត្រូវ​ភ្លើង​ឆេះ ។ ៩. ទាន​គឺ​ជា​ស្បៀង​ក្នុង​ដំណើរ​ផ្លូវ​ទៅ​កាន់​ព្រះ​និព្វាន ។ ១០. ចេះ​ឲ្យ​ទាន​ហើយ មិន​គួរ​បៀតបៀន​សត្វ​ទេ ។ អត្ថបទ​នេះ​ដក​ស្រង់​ចេញ​ពី​សៀវភៅៈ ពាក្យ​ពេចន៍​ម៉ែឪ រៀបរៀង​ដោយៈ អគ្គបណ្ឌិត​ ធម្មចារ្យ ប៊ុត សាវង្ស វាយ​អត្ថបទ​ដោយៈ កញ្ញា ជា ម៉ានិត ដោយ​៥០០០​ឆ្នាំ

ពុទ្ធ​សាសន​សុភា​សិត​ដែល​មាន​មក​ក្នុង​គម្ពីរ​ធម្ម​បទ​ដ្ឋ​កថា​ ជា​សុភា​សិត​គា​ថា​មាន​សេច​ក្តី​ដ៏​ពីរោះ​ គួរ​ជា​ទី​ជ្រះ​ថ្លា​ចង់​ស្តាប់​​ ដោយ​ហេតុ​ថា​ ធម៌​នេះ​ដែល​ប្រ​ជា​ជន​ក្នុង​សកល​លោក​ តែង​​ត្រូវ​ការ​ តែ​ប្រាថ្នា​ចង់​បាន​គ្រប់​ៗ​គ្នា​ ។ ធម្ម​ដែល​មាន​នៅ​ក្នុង​ផ្ទៃ​នៃ​ព្រះ​ពុទ្ធ​គា​ថា​នេះ​ ឈ្មោះ​ថា​ ពរ​ ប្រែ​ថា​ (​ធម៌​ដ៏​ប្រសើរ​)​ ជា​ធម៌​កើត​មាន​ដោយ​ អបចាយនៈ​ គឺ​ការ​កោត​ក្រែង​ ន័យ​ខ្លះ​ឈ្មោះ​ថា​ (ឥដ្ឋកន្ត​ធម៌)​

ជន​ជាតិ​ខ្មែរ​ភាគ​ច្រើន​មាន​សម្បុរ​ស្រអែម​ គឺ​មិន​ខ្មៅ​ពេក​ មិន​ស​ពេក​ មាន​កម្ពស់មធ្យម​ប្រ​មាណ​១៦០ស.ម. សម្បុរ​ភ្នែក​ទ្រង់​ខ្មៅ​ សក់​រួញ​ឬ​រួញ​អង្គាដី​ មិន​ធាត់​មិន​ស្គម​ លលាដ៍ក្បាល​មិន​វែង​ មិន​​មូល​ គឺ​ កណ្តាល បបូរ​មាត់​មិន​ក្រាស់​ពេក​ មិន​ស្តើង​ពេក​ ។ លក្ខណៈ​ដូច្នេះ យើង​អាច​ប្រៀប​ធៀប​ស្រដៀង​ឬ​លក្ខណៈ​ដូច​ពួក​មនុស្ស​នៅ​លើ​កោះ​មេឡាណេ​ស៊ី តាំង​នៅ​លើ​ផ្ទៃ​សមុទ្រ​ប៉ែក​ខាង​កើត​

លក្ខណៈរបស់អមិត្ត ៤ យ៉ាង បិដក ចត្តារោមេ គហបតិបុត្ត អមិត្តា មិត្តប្បដិរូបកា វេទិតព្វា អញ្ញទត្ថុហរោ អមិត្តោ មិត្តប្បដិរូបកោ វេទិតព្វោ វចីបរមោ អមិត្តោ មិត្តប្បដិរូបកោ វេទិតព្វោ

តុល្យភាពនៃជីវិត គ្រប់បុថុជ្ជន (ជនដែលមានកិលេស) ដែលមិនបានស្តាប់នូវធម៌របស់ ព្រះអរិយៈ មិនត្រឹមតែប្រកាន់មាំក្នុងនាមរូបនេះប៉ុណ្ណោះទេ

កល្យាណ​មិត្ត​តា (ការ​មាន​កល្យាណ​មិត្ត គឺ​មាន​អ្នក​​ណែនាំ​ចង្អុល​បង្ហាញ ទី​ប្រឹក្សា មិត្ត​ភក្តិ​ដែល​សេព​គប់ និង​បុគ្គល​ដែល​នៅជុំវិញ​ខ្លួន​ជា​មនុស្ស​ល្អ។ ការ​ចេះជ្រើស​រើស​​សេព​គប់​បុគ្គល ឬ​ចូល​រួម​ពួកក្រុម សង្គម ជាមួយ​លោក​អ្ន​ក​

តីណាវុធានិ​ អាវុធ​ ៣​ យ៉ាង​ បាន​ដល់​ ១. សុតាវុធំ​ អាវុធ​គឺ​សុតៈ​ ( ពុទ្ធវចនៈ ) ២. បវិវិវេកាវុធំ​ អាវុធ​គឺ​សេចក្តី​ស្ងាត់​ [ ស្ងាត់​កាយ​ ស្ងាត់​ចិត្ត​ ស្ងាត់​ចាក​ឧបធិ ]