គុណនៃការពិចារណានូវព្រះត្រៃលក្ខណ៍ គឺអនិច្ចំ ទុក្ខំ អនត្តា

ស្តាប់សំឡេង

រឿងព្រះសមុទ្ធត្ថេរ
( ចាក អ. ម.)
( គុណនៃការពិចារណានូវព្រះត្រៃលក្ខណ៍ គឺអនិច្ចំ ទុក្ខំ អនត្តា)

ក្នុងសម័ព្រះបាទអសោក សោយរាជ្យនៅក្រុងបាតលីបុត្រ មានគហបតីមួយរូប ជាមហាពាណិជ្ជករ ខាងសមុទ្រសាគរ បាននាំភរិយាទៅកាន់សមុទ្ទដើម្បីជំនួញ លុះទៅដល់សមុទ្ទហើយ ភរិយាក៏ប្រសូតបានបុត្រមួយរូប នាំគ្នាឲ្យឈ្នោះបុត្រនោះថា " សមុទ្ទកុមារ " ។

១២ ឆ្នាំកន្លងមក គហបតីបាននាំភរិយាមកដីគោកជាស្រុកកំណើតវិញ ពួកចោរសមុទ្ទបានស្ទាក់ផ្លូវ ប្លន់យកទ្រព្យសម្បត្តិអស់ ហើយសម្លាប់គហបតី និងភរិយាទៅ នៅសល់តែសមុទ្ទកុមារម្នាក់ឯងរត់រួច។

គ្រាក្រោយមក សមុទ្ទកុមារបានបួសជាភិក្ខុ ហើយតែងស្វែងរកអាហារបិណ្ឌបាត តាមនិគមជនបទរៀងៗ ទៅរហូតដល់ក្រុងបាតលីបុត្រ លោកចូលទៅបិណ្ឌបាតតាមពន្ធនាគារ(គុក) របស់ព្រះបាទអសោក ដែលមាននាយចណ្ឌគិរិកៈ ជានាយគុក។

ចណ្ឌគិរិកៈនេះ ជាមនុស្សកាចសាហាវបំផុត ដូចជាពួកនិរយបាលក្នុងឋាននរក បានធ្វើទារុណកម្មអ្នកនៅក្នុងគុកនោះ យ៉ាងសាហាវបំផុត ដូចក្នុងឋាននរកដែរ មានការកាត់អណ្ដាត បកស្បែក ស្រុះទឹកក្ដៅអារច្រៀកដោយរណាជាដើម ជាពិសេសបើជនណាបានចូលទៅក្នុងគុកនោះហើយ ទោះមានទោសក្ដី ឥតទោសក្ដីត្រូវតែសម្លាប់ទាំងអស់ មិនឲ្យចេញមកវិញឡើយ គេចាត់ទុកទីនោះ ជាឋាននរករបស់ព្រះបាទអសោក។

សមុទ្ទភិក្ខុ បាននិមន្តចូលទៅក្នុងគុកនោះហើយ បានឃើញទារុណកម្មយ៉ាងសាហាវដូច្នោះ ក៏គិតថា ទីនេះមើលពីខាងក្រៅមក ស្មានថាទីលំនៅរបស់មនុស្ស ដល់ចូលមកខាងក្នុងជាឋានរកទៅវិញ។ ពេលនោះនាយចណ្ឌគិរិកៈបានឃើញភិក្ខុនោះហើយ ក៏គម្រាមថា លោកចូលមកដល់ទីនេះ ត្រូវតែស្លាប់ មិនអាចចេញទៅវិញបានឡើយ។ គ្រាន់តែឮពាក្យនេះ សមុទ្ធភិក្ខុ ក៏ស្រែកទ្រហោយំខ្សឹកខ្សួលរំពងក្នុងគុក។

ចណ្ឌគិរិកៈ សួរថា ហេតុអ្វីបានជាលោកយំខ្លាចស្លាប់ យើងមិនបាននាំលោកមកទីនេះទេ គឺលោកចូលមកស្លាប់ខ្លួនឯង។ សមុទ្ទភិក្ខុ ប្រាប់តបវិញថា អាត្មាមិនមែនយំសោកខ្លាចស្លាប់ឡើយ គឺយំសោកស្ដាយនូវគុណនៃសមណធម៍ដែរអាត្មាត្រូវបាន ព្រោះអាត្មាទើបនឹងបួស មិនទាន់បានបំពេញសមណធម៍ឲ្យបានពេញលេញនៅឡើយ។ ម្យ៉ាងទៀតការកើតជាមនុស្សជាការក្រ បានកើតជាមនុស្សហើយ បានជួបនឹងធម៍ព្រះពុទ្ធ ក៏រិតតែក្រណាស់ទៅទៀត អាស្រ័យហេតុនេះ ទើបអាត្មាយំសោកស្ដាយ។

ចណ្ឌគិរិកៈ ប្រាប់ថា តាំងពីយូរយារមកហើយ ព្រះករុណាជាអម្ចាស់ជីវិតលើត្បូង បានព្រះរាជទានពរឲ្យខ្ញុំថា បើមានមនុស្សចូលមកដល់កន្លែងគុកនេះ ត្រូវតែសម្លាប់ចោលមិនឲ្យចេញទៅវិញបានឡើយ។ សមុទ្ទភិក្ខុ អង្វរនាយគុកថា សូមលោកទុកជីវិតឲ្យអាត្មាភាពបាន ៧ ថ្ងៃសិន ដល់ថ្ងៃទី ៨ បើលោកចង់សម្លាប់អាត្មា តាមបំណងលោកចុះ។ នាយគុកក៏យល់ព្រមតាមពាក្យអង្វររបស់លោក។

គ្រានោះព្រះបាទ បានទថឃើញស្នំម្នាក់ កំពុងទាក់ទងក្នុងផ្លូវស្នេហា ជាមួយយុវព្រះអង្គម្ចាស់មួយអង្គ ក៏ទ្រង់ពិរោធ ត្រាស់បង្គាប់ឲ្យរាជបុរសចាប់អ្នកទាំងពីរនាំទៅដាក់គុក។ នាយចណ្ឌគិរិកៈ ទទួលយកអ្នកទោសពានវាំងទាំងពីរនោះទៅដាក់ក្នុងគុកហើយ ក៏វាយសំពងក្បាលអ្នកទោសទាំងពីរដោយអង្រែដែក ខ្ទេចក្បាលលៀនភ្នែកស្លាប់មួយរំពេច។

សមុទ្ទភិក្ខុ បានឃើញច្បាស់នូវទារុណកម្មនេះហើយ ក៏កើតសង្វេគពិចារណាថា រូបកាយជារបស់មិនទៀង ជាទុក្ខ ជាអនត្តា តែងបែកធ្លាយទៅដោយឆាប់រហ័ស ដូចជាពពុសទឹក។ មើលចុះ រូបឆោម យុវបុរសយុវនារីទាំងពីរដ៏ល្អស្រស់ប្រិមប្រិយនេះ កំពុងពេញវ័យចម្រើនលូតលាស់ដូចក្រពុំផ្កា ឥឡូវនេះវិនាសសភាពសង្ហារ លំអរនោះអស់ទៅក្លាយជារូបអសុភ គួរខ្ពើមរអើម។ លោកពិចារណាក្នុងព្រះត្រៃលក្ខណ៍យ៉ាងនេះអស់មួយរាត្រី ក៏បានសម្រេចសោតាបត្តិផល ដល់ថ្ងៃទី ៧ ក៏បានសម្រេចអរហត្តផល ជាអសេខបុគ្គល។

នាយគុក ចណ្ឌគិរិកៈ ប្រាប់ព្រះសមុទ្ទត្ថេរថា លោកចាំពាក្យសន្យាឬទេ? ថ្ងៃនេះដល់វេនលោកស្លាប់ហើយព្រះសមុទ្ទត្ថេរ មានថេរដីកាថា អាត្មាចាំហើយ រាត្រីរបស់អាត្មាកន្លងទៅអស់ហើយ ដួងព្រះអាទិត្យរបស់អាត្មាគឺការឃើញច្បាស់នូវលោកទាំងបីបានរះហើយ ពេលជាមង្គលរបស់អាត្មា គឺកិច្ចដែលព្រះសម្ពុទ្ធធ្វើហើយ អាត្មាបានបំពេញសព្វគ្រប់ហើយ បើអ្នកចង់សម្លាប់អាត្មា តាមបំណងអ្នកចុះ។

ពេលនោះ នាយចណ្ឌគិរិកៈ ក៏ចាប់ព្រះសមុទ្ទត្ថេរ បោះចូលទៅក្នុងខ្ទះដែកយ៉ាងធំ ដែលពេញប្រៀបទៅដោយខ្លាញ់ខ្ទុះឈាមកំទេចសាកសពកំពុងពុះហើយ ប្រាប់អ្នកដុតភ្លើងអោយដុតថែម ឆេះសន្ធោសន្ធៅឡើង។

កាលព្រះសមុទ្ទត្ថេរ ជាព្រះអរហន្ត ធ្លាក់ចុះដល់ខ្ទះនោះហើយ កំដៅក៏វិនាសបាត់អស់ ផ្កាឈូកយ៉ាងធំ ប៉ុនមាត់ខ្ទះក៏មានត្របក ១ ពាន់ស្រទាប់ក៏កើតឡើង លោកគង់ស្ងៀមធ្វើសមាធិលើផ្កាឈូកនោះ។

នាយចណ្ឌគិរិកៈ ឃើញដូច្នោះរឹតតែក្រេវក្រោធ ស្ទុះទៅសំពងលោកមួយដំបងដែក ហើយបង្គរអុសដុតឲ្យឆេះសន្ធោសន្ធៅថែមទៀត ប៉ុន្តែទម្ងន់ដំបងដែក និងកំដៅភ្លើងមិនអាចប៉ះពាលដល់សរីរៈរបស់ព្រះថេរៈឡើយ។ នាយរឹតតែខឹង ក៏បោចរោចផ្ទះចាស់ៗ សម្ភារៈផ្សេងៗ ដែលអាចដុតបានមកគរលើខ្ទះខ្លះ ក្រោមខ្ទះខ្លះ ដល់ភ្លើងនោះឆេះទ្រោមអស់ទៅឃើញព្រះថេរគង់លើផ្កាឈូកស្រស់ញញឹមដដែលទាំងខ្ទះទាំងទឹកក៏គ្មានក្ដៅសោះឡើយ ឃើញហេតុអស្ចារ្យដូច្នេះហើយ ក៏រត់ទៅក្រាបបង្គំទូលព្រះបាទអសោក សូមស្ដេចយាងមកទតហេតុអស្ចារ្យនេះ។

ព្រះរាជា ស្ដេចយាងមកជាមួយរាជបរិពារ ជាច្រើនពាន់នាក់ ទម្លាយកំពែងគុក ឲ្យមនុស្សរាប់កោដិបានចូលទៅមើលព្រះថេរៈផង។ ពួកមហាជនក្នុងក្រុង ក៏នាំគ្នាទៅចោមរោមមើលព្រះថេរៈមេដេរដាសពេញផ្ទៃគុក ក៏ធំទូលាយនោះ។

ព្រះសមុទ្ទត្ថេរបានជ្រាបថា ព្រះបាទអសោក ជាមហារាជូបត្ថម្ភចំពោះព្រះពុទ្ធសាសនា យ៉ាងក្រៃលែងទៅអនាគត ទើបលោកថ្លែងរិទ្ធិហោះចេញចាកខ្ទះ ទៅប្រតិស្ថានព្ធដ៏អាកាល បញ្ចេញទទឹកឲ្យហូរចេញពីកាយផ្នែកខាងលើ ហើយបញ្ចេញភ្លើង ឲ្យផ្សាយចេញពីផ្នែកខាងក្រោម មានពន្លឺព្រោងព្រាតពេញផ្ទៃមេឃ ដើម្បីញ៉ាំងព្រះបាទអសោក ឲ្យរឹតតែមានសេចក្ដីជ្រះថ្លាចំពោះពុទ្ធសាសនា។

ពេលនោះព្រះបាទអសោក និងពួករាជបរិពារ ព្រមទាំងមហាជន មានបីកិស្ងប់ស្ងែងព្រឺរោមព្រឺស្បែក ព្រះរាជាលើកព្រះហស្ថប្រណម្យ មានព្រះបន្ទូលថា ភិក្ខុនេះដូចគ្នានឹងយើងរាល់គ្នាដោយរូបកាយ ប៉ុន្តែឫទ្ធានុភាព និងសេចក្ដីបរិសុទ្ធរបស់លោក វិសេសលើសលុបជាងមនុស្សទូទៅ ខ្ញុំមិនទាន់ស្គាល់ព្រះនាមលោកម្ចាស់ទេ សូមលោកម្ចាស់ជាទីពឹង ខ្ញុំនឹងគោរពតាមឪឱវាទលោកម្ចាស់តទៅ។

ព្រះសមុទ្ទត្ថេរ មានថេរដីកា ចំពោះព្រះបាទអសោកថា បពិត្រមហារាជ ព្រះអរហន្តសម្ពុទ្ធជាបរមគ្រូ មានករុណាដ៏ធំ បានសម្រេចនូវអមតនិព្វាន ហើយញ៉ាំអ្នកដទៃឲ្យគោរពតាមឱវាទព្រះអង្គ ឲ្យបានសម្រេចនូវអមតនិព្វាន ហើយញ៉ាំអ្នកដទៃឲ្យគោរពតាមឱវាទព្រះអង្គ ឲ្យបានសម្រេចនៅអមតនិព្វានដូចព្រះអង្គដែរ។ បពិត្រមហារាជ ព្រះសម្ពុទ្ធទ្រង់ជ្រាបថាក្រោយពេលព្រះអង្គបរិនិព្វានទៅ មានព្រះរាជាមួយព្រះអង្គព្រះនាមអសោក គឺតួព្រះអង្គនេះឯង ជាស្ដេចចក្រពត្តិ គ្រប់គ្រងជម្ពូទ្វីបទាំងមូល ជាធម្មិកមហារាជ ជួយទំនុកបំរុងពង្រីកផ្សាយព្រះពុទ្ធសាសនា ឲ្យបានចម្រើនរុងរឿងក្រៃលែង ឥឡូវត្រឡប់ជាផ្ទុយទៅវិញ ព្រះអង្គបានឲ្យគេសាងគុកដ៏ធំដូចជាសាងឋាននរក ទ្រង់បានបំផ្លាញ និងឲ្យគេបំផ្លាញជីវិតមនុស្សរាប់ម៉ឺនសែន។ បពិត្រមហារាជ សូមទ្រង់ព្រះរាជទាន អភ័យចំពោះសត្វលោកទាំងអស់ សូមព្រះអង្គមេត្តាករុណាធម៌ឲ្យកើតឡើង សូមចែកចាយព្រះសារីរិកធាតុ ផ្សាយពុទ្ធសាសនាឲ្យបានរុងរឿង ឲ្យបានស្របតាមពុទ្ធទំនាយរបស់ព្រះបរមគ្រូ។

ព្រះរាជា មានព្រះទ័យរីករាយជ្រះថ្លា ប្រណម្យអញ្ចលី មានបន្ទូលថា អំពើរបស់ខ្ញុំព្រះករុណាក្នុងពេលមុនអាក្រក់ណាស់ សូមលោកម្ចាស់អត់ទោសចំពោះខ្ញុំព្រះករុណា ខ្ញុំសូមដល់លូវព្រះរតនត្រ័យ ជាទីពឹងទីរលឹកហើយចាប់ពីថ្ងៃនេះទៅ ខ្ញុំនឹងផ្ដើមបំពេញការកុសល នឹងសាងព្រះស្ដូកឲ្យបានច្រើនលើផ្ទៃប្រថពីនេះ ដើម្បីជាទីគោរពសក្ការៈ និងជាទីរលឹកចំពោះអង្គព្រះអរហន្តសម្ពុទ្ធ។

ព្រះសមុទ្ធត្ថេរបានជ្រាបថា ព្រះបាទអសោកមានសទ្ធាជ្រះថ្លាស៊ប់ចំពោះពុទ្ធសាសនាហើយ ក៏ថ្វាយព្រះពរលានិមន្តតាមអាកាសទៅបាត់ទៅ។ ពេលនោះ ព្រះរាជាប្រុងយាងទៅព្រះរាជដំណាក់វិញ ចណ្ឌគិរិកៈ ទូលឃាត់ថា បពិត្រមហារាជ កាលពីមុនព្រះអង្គមានបន្ទូលប្រទានពរចំពោះខ្ញុំព្រះអង្គថា បើអ្នកណាចូលមកក្នុងទីគុកនេះ ចេញទៅវិញពុំបាន ត្រូវខ្ញុំព្រះអង្គសម្លាប់ ឥឡូវព្រះអង្គយាងមកដល់ហើយ សូមគង់ក្នុងទីនេះ។

ព្រះរាជាត្រាស់សួរថា ឯងចង់សម្លាប់យើងឬ? ព្រះករុណាវិសេស ទូលបង្គំនឹងធ្វើគត់ព្រះអង្គតាមកិច្ចសន្យា។ អើ! យើងទាំងពីរនាក់នេះ គឺអ្នកណាចូលមកក្នុងទីនេះមុន? សូមទ្រង់ជ្រាប ទូលបង្គំចូលមកក្នុងទីនេះមុនព្រោះជាអ្នករក្សាទីនេះ។ អើ! ត្រូវតាមសន្យាហើយ អញត្រូវសម្លាប់ឯងមុន។

ក្នុងមួយរំពេចនោះ ព្រះរាជាត្រាស់ហៅរាជបរិពារមកឲ្យចាប់នាយចណ្ឌគិរិកៈកំណាច យកទៅវាយផ្ចាញ់ផ្ចាលហើយដុតទាំងរស់ស្លាប់ទៅ។ ទើបព្រះរាជា ត្រាស់ឲ្យទម្លាយរុះរើគុកចោល ទ្រង់ប្រទានអភ័យចំពោះសត្វលោកទាំងអស់ និងបានឧបត្ថម្ភព្រះពុទ្ធសាសនាយ៉ាងក្រៃលែងដរាបដល់អស់ព្រះជន្ម។

ពួកមហាជន ក៏បានថ្វាយបរមនាមព្រះអង្គថា ព្រះបាទធម្មាសោក ជាប់រហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះព្រោះព្រះអង្គ មានព្រះទ័យស្លូតបូត ប្រកបដោយធម៍ កាលព្រះអង្គប្រសូត្រមក មានបរមនាមថា "អសោក" ព្រោះកាលប្រសូត្រ ព្រះមាតាមិនមានសេចក្ដីលំបាក ដោយប្រឈួនព្រះឧទរឡើយ កាលព្រះអង្គកំពុងប្រើឫទ្ធិអំណាចកាចសាហាវ មានបរមនាមថា "ចណ្ឌាសោក" ព្រោះព្រះអង្គមានឫទ្ធិអំណាចកាចសាហាវណាស់ ទ្រង់សម្លាប់មនុស្សរាប់ម៉ឺនសែន ដោយផ្ទាល់ព្រះហស្ថផង ដោយប្រើព្រះខន្ធពេជ្រ ឲ្យទៅកាត់ក្បាលមនុស្ស បានក្នុងទីមួយយោជន៍ផងនិងដោយប្រើច្រវាក់មាស ឲ្យទៅចងមនុស្ស ក្នុងទីមួយយោជន៍បានឆាប់រហ័ស តាមព្រះរាជបំណងផង។

ស្រង់ចេញពីសៀវភៅប្រជុំនិទានជាតក
ដោយ៥០០០ឆ្នាំ

Array
(
    [data] => Array
        (
            [0] => Array
                (
                    [shortcode_id] => 1
                    [shortcode] => [ADS1]
                    [full_code] => 
                )

            [1] => Array
                (
                    [shortcode_id] => 2
                    [shortcode] => [ADS2]
                    [full_code] => c
                )

        )

)

គុណ​នៃ​ការ​ពិចារណា​នូវ​ព្រះ​ត្រៃ​លក្ខណ៍​ គឺ​អនិច្ចំ ទុក្ខំ អនត្តា

គុណនៃការពិចារណានូវព្រះត្រៃលក្ខណ៍ គឺអនិច្ចំ ទុក្ខំ អនត្តា