អានអត្ថបទ
ផ្សាយ : ០៨ ធ្នូ ឆ្នាំ២០២២ (អាន: ៨០,៣៩៤ ដង)
ឥរិយាបថបព្វៈ
|
|
|
ចែកចេញជា ៤ យ៉ាងគឺៈ ១-គច្ឆន្តោ ដើរ ២- ឋិតោ ឈរ 3-និសិន្នោ អង្គុយ ៤- សយនោ ដេក។ ដើម្បីពិចារណានូវបព្វៈនេះ ត្រូវតម្កល់ស្មារតីចំពោះឥរិយាបថទាំង ៤ ឲ្យខ្ជាប់ខ្ជួន ទោះដើរក្ដី ឈរក្ដី អង្គុយក្ដី ដេកក្ដី ត្រូវដឹងច្បាស់ថា អញដើរ អញឈរ អញអង្គុយ អញដេក។ មួយទៀត សូម្បីកាយតម្កល់នៅក្នុងអាការៈយ៉ាងណាៗ ក៏ត្រូវដឹងច្បាស់នៅក្នុងអាការៈនោះៗ។ ក្នុងឥរិយាបថទាំង ៤ ចំពោះ គច្ឆន្តោ ប្រែថាដើរ តើមានអ្នកណាជាអ្នកដើរ បើមានអ្នកដើរមែនចុះ ឋិតោ នេះ អ្នកណាអ្នកឈរនៅ និសិន្នោ អ្នកណាអង្គុយ សយនោ អ្នកណាអ្នកដេក។ សេចក្ដីនេះ បើពិចារណាទៅតាមឥរិយាបថមួយៗ មិនឃើញមានថា អ្នកណាជាអ្នកដើរឡើយ ការដេកដើរ ឈរអង្គុយទាំងអស់នេះ គឺកើតមកអំពីចិត្តជ្ជវាយោធាតុ។ ការដែលពិចារណានូវឥរិយាបថ នេះ ត្រូវតាំងចិត្តថា ឥរិយាបថទាំង ៤ គ្រាន់តែជាកាយ មិនមែនជាសត្វ មិនមែនជាខ្លួនប្រាណ មិនមែនជាបុរស មិនមែនជាស្ត្រីឡើយ។ កំណត់គ្រាន់តែចម្រើនប្រាជ្ញាស្មារតីតែប៉ុណ្ណោះ ដើម្បីបំបែរចិត្តឲ្យឃ្លានចាកតណ្ហា និងទិដ្ឋិកុំឲ្យប្រកាន់អ្វីតិចតួចក្នុងលោក។ លោកក្នុង ទីនេះ ក៏មិនដទៃពីខន្ធលោក អាយតនលោកធាតុលោក សច្ចលោកជីវិត ជីវិតដែលកំពុងរស់នៅជាប្រក្រតីរាល់ថ្ងៃ គឺជាលោក។
កាយានុបស្សនាសតិប្បដ្ឋាននេះ ព្រះដ៏មានព្រះភាគ ព្រះអង្គទ្រង់សម្ដែងដើម្បី ជាឧបការៈឲ្យពុទ្ធបរិស័ទអ្នកស្ដាប់នោះឯង មានស្មារតីសូម្បីឥរិយាបថណាមួយ ដេក ដើរ ឈរ អង្គុយ ក៏គប្បីមានសតិសម្បជ្ជញ្ញៈ ប្រកបដោយសេចក្ដី ព្យាយាមដុតកំដៅនូវកិលេសធម៌ គឺអភិជ្ឈានិងទោមនស្ស ដែលហៅថា វិនេយ្យ លោកេ អភិជ្ឈា ទោមនស្សំ។ យើងគ្រប់គ្នាមានកាយ គឺមហាភូតរូប ៤ អាស្រ័យមហាភូតរូប ៤ នេះហើយទើបសម្រេចបានទៅជាឥរិយាបថណាមួយ ប៉ុន្តែថាការបដិបត្តិក្នុងសតិប្បដ្ឋាន គឺសតិរឮកត្រង់លក្ខណៈនៃធម៌ គឺជាសភាវធម៌នៅក្នុងពួកកាយ ដូចជាក្នុងឥរិយាបថ គឺជាសភាវធម៌ ដែលប្រាកដឡើងជាប្រក្រតីគ្រប់ឥរិយាបថទាំង ៤ ដែលជាធម៌មានពិត ដែលជាបរមត្ថធម៌។ ឥរិយាបថបួននេះ គឺជាការហៅឈ្មោះទៅតាម សណ្ឋានទ្រង់ទ្រាយនៃរូប ដែលប្រជុំរួមគ្នាច្រើនតែប៉ុណ្ណោះ។ បើមិនមានការអប់រំនូវសតិរឮកត្រង់លក្ខណៈនៃរូប តែមួយលក្ខណៈៗ ឬ មួយប្រភេទៗ ដោយឡែកអំពីគ្នាទេ នោះគង់នឹងមានសេចក្ដីប្រកាន់ថា រូបដើរមាន រូបឈរមាន រូបអង្គុយមាន រូបដេកមាន តែដោយបរមត្ថនៅក្នុងរូប ២៨ មិនមានរូបដើរ រូបដេក រូបឈរ រូបអង្គុយទេ។ ដឹងធម៌ឥរិយាបថបព្វនេះ គឺដឹងសភាវធម៌ ដូចជាសភាវរូប រហូតអាចមានសណ្ឋានទ្រង់ទ្រាយនេះឯង ហើយយើងក៏ស្គាល់បានជារូបរាង។ កាលណាយើងប្រកាន់ថារូបរាងកាយនេះ ថាតួខ្លួនព្រោះយើងសម្គាល់ថា រូបដើរ រូបដេក រូបអង្គុយ នេះឈ្មោះថា បញ្ញត្តិបិទបាំងបរមត្ថ។ បញ្ញត្តិបាំងបរមត្ថនេះ សូម្បីពុទ្ធបរិស័ទទាំងឡាយគប្បីសិក្សា ឲ្យបានយល់ចូលចិត្ត ដើម្បីជាគ្រឿងតឿនស្មារតីឲ្យមានការរឮក ត្រង់ទៅលើតែបរមត្ថធម៌ ហើយបើកនូវបញ្ញត្តិ បើមិនមានយ៉ាងនេះទេ នឹងច្រឡំនូវបញ្ញត្តិ ថាជារបស់មានពិត ដូចនេះមិនអាចរួចផុតពីទិដ្ឋិឡើយ។ ឧទាហរណ៍ ដូចជានៅក្នុងរូបារម្មណ៍ ដែលប្រាកដឡើងឲ្យឃើញតាមផ្លូវភ្នែក ឬ សទ្ទារម្មណ៍ដែលប្រាកដឡើងឲ្យឮតាមផ្លូវត្រចៀកតែមួយលក្ខណៈ រូបារម្មណ៍ក្ដី សទ្ទាក្ដី គឺរមែងមានសន្ដតិនៃរូបនោះ ដោយអាស្រ័យការឃើញនូវរូបនោះរលត់ទៅ ឃើញតមកទៀតរូបដែលប្រាកដនោះគង់ប្រាកដឲ្យឃើញទៀតតគ្នា យ៉ាងលឿនរហ័សដូចជា រូបារម្មណ៍នោះឯង សទ្ទារម្មណ៍ក៏ដូចគ្នា ធ្វើឲ្យប្រាកដនូវភាពដេក ដើរ ឈរ អង្គុយ មានមែន។ ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ ជំនួយសុខភាពផ្លូលចិត្ត១ រៀបរៀងដោយ សាមណេរ ចាន់ សុជន ដោយ៥០០០ឆ្នាំ |
អត្ថបទអ្នកអាចអានបន្ត
