អានអត្ថបទ
ផ្សាយ : ៣០ កក្តដា ឆ្នាំ២០១៩ (អាន: ៨,៣៧៤ ដង)
បុគ្គលពាលនិងលក្ខណៈរបស់បុគ្គលពាល
|
|
|
បុគ្គលពាលនិងលក្ខណៈរបស់បុគ្គលពាល
ការមិនគប់រក ការមិនមានបុគ្គលពាលនោះជាសម្លាញ់ ការមិនចូលជាពួកជាមួយនឹងបុគ្គលពាលនោះ ឈ្មោះថា កិរិយាមិនសេពគប់។ សត្វទាំងឡាយឯណាមួយ ជាអ្នកប្រកបដោយអកុសលកម្មបទ ១០ មានបាណាតិបាតជាដើម, សត្វទាំងឡាយនោះ ឈ្មោះថា ពាល។ មួយវិញទៀត គ្រូទាំងឡាយ ៦ នាក់ នេះគឺ បូរណកស្សប, មក្ខលិគោសាល, និគ្រន្ថនាដបុត្រ, សញ្ជ័យវេលដ្ឋបុត្រ, បកុធកច្ចាយន, អជិតកេសកម្ពល, និងបាបបុគ្គលទាំងឡាយដទៃទៀតក្រៅពីគ្រូទាំង ៦ នោះ មានភិក្ខុទេវទត្ត និងកោកោលិកភិក្ខុជាដើម គប្បីជ្រាបថា "បុគ្គលពាល"។ មែនពិត ពួកបុគ្គលពាលទាំងអស់នោះឯង លោកហៅថា "ពាល" ព្រោះមិនរស់នៅដោយការរស់នៅដែលប្រកបដោយបញ្ញា រស់នៅដោយហេតុត្រឹមតែការដកដង្ហើម។ ព្រោះហេតុនោះ ទើបព្រះអដ្ឋកថាចារ្យ លោកពោលថា "ជនទាំងឡាយឯណារស់នៅ អធិប្បាយថា ចិញ្ចឹមជីវិតនៅដោយហេតុត្រឹមតែការដកដង្ហើមចេញ-ចូល មិនមែនរស់នៅដោយការប្រកបដោយបញ្ញាដ៏ប្រសើរឡើយ, ហេតុនោះជនទាំងឡាយនោះ ទើបឈ្មោះថា ជនពាល"។ សូម្បីក្នុងគម្ពរសទ្ទនិតិ ក៏លោកពោលហើយថា "ពល ធាតុ ប្រព្រឹត្តទៅក្នុងអត្ថថា ប្រាណ, ប្រាណ គឺការរស់នៅ និងការដកដង្ហើម, បុគ្គលឯណា តែងរស់នៅ គឺដកដង្ហើមចូលនិងដកដង្ហើមចេញ, មានពាក្យដែលលោកពោលទុកថា "ចិញ្ចឹមជីវិតដោយហេតុត្រឹមតែការដកដង្ហើមចូល-ចេញ, មិនមែនរស់នៅដោយការរស់នៅប្រកបដោយបញ្ញាដ៏ប្រសើរឡើយ" ព្រោះហេតុនោះបុគ្គលនោះ ទើបឈ្មោះថា បុគ្គលពាល។ ចំណែកលក្ខណៈរបស់បុគ្គលពាល គប្បីជ្រាបដោយអំណាចនៃទុច្ចរិត មានការគិតរឿងដែលមិនល្អជាដើម។ មែនពិត បុគ្គលពាល សូម្បីកាលគិត ក៏រមែងគិតតែរឿងដែលមិនល្អ ដោយអំណាចនៃអភិជ្ឈា ព្យាបាទ និងមិច្ឆាទិដ្ឋិតែប៉ុណ្ណោះឯង, សូម្បីកាលនិយាយ ក៏រមែងនិយាយចំពោះតែពាក្យដែលអាក្រក់ ផ្សេងដោយវចីទុច្ចរិត មានមុសាវាទជាដើមប៉ុណ្ណោះឯង, សូម្បីកាលធ្វើ ក៏រមែងធ្វើចំពោះតែកម្មដែលធ្វើអាក្រក់ ដោយអំណាចនៃកាយទុច្ចរិត មានបាណាតិបាតជាដើមប៉ុណ្ណោះឯង។ ព្រោះហេតុនោះ ទុច្ចរិតទាំងឡាយមានការគិតរឿងដែលគិតមិនល្អជាដើម របស់បុគ្គលនោះ ទើបលោកហៅថា "ពាលលក្ខណៈ" ព្រោះវិគ្រោះថា "បុគ្គលពាលជាហេតុដែលបុគ្គលកំណត់ គឺដឹងបាន" ដូច្នេះ ហៅថា "ពាល-និមិត្ត" ព្រោះហេតុនៃការស្គាល់ច្បាស់នូវបុគ្គលពាល និងហៅថា "ពាលាបទាន" ព្រោះបុគ្គលពាលប្រព្រឹត្តមិនដែលខាន។ ព្រោះហេតុនោះ ក្នុងពាលបណ្ឌិតសូត្រ ក្នុងឧបរិបណ្ណាសកៈ ទើបព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ត្រាស់ថា "ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ បុគ្គលពាល មានហេតុជាគ្រឿងចំណាំថាពាល (ពាលលក្ខណ) មានហេតុជាគ្រឿងសម្គាល់ថាពាល (ពាល-និមិត្ត) មានចរិតជាពាល (ពាលាបទាន) ៣យ៉ាងនេះ។ ហេតុ៣យ៉ាង តើអ្វីខ្លះ? ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ បុគ្គលពាលក្នុងលោកនេះ ជាអ្នកគិតគំនិតអាក្រក់ ១ និយាយសំដីអាក្រក់ ១ ធ្វើអំពើអាក្រក់ ១" ដូច្នេះ។ ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ មិត្តល្អ រៀបរៀងដោយ សុវណ្ណជោតោ ភួង សុវណ្ណ ដោយ៥០០០ឆ្នាំ |
