អានអត្ថបទ
ផ្សាយ : ០១ ធ្នូ ឆ្នាំ២០២២ (អាន: ២០,៥៣៥ ដង)
បិដកលេខ៥២ ទំព័រ ៦០

|
បិដកលេខ៥២ ទំព័រ ៦០
ការត្រឡប់បានអត្តភាពជាមនុស្ស ជាការបានដោយកម្រ ការរស់របស់សត្វទាំងឡាយ បានក្រោយកម្រ ការស្ដាប់ធម៌ របស់សប្បុរស បានដោយកម្រ ការកើតឡើងនៃព្រះពុទ្ធទាំងឡាយក៏បានដោយកម្រ។ ការមិនធ្វើនូវបាបទាំងពួង ការញ៉ាំងកុសលឲ្យកើតឡើង ការធ្វើចិត្តឲ្យផូរផង់ នេះជាពាក្យប្រៀនប្រដៅរបស់ព្រះពុទ្ធទាំងឡាយ។ បិដកលេខ៣៣ ទំព័រ ៣២៥ ព្រះពុទ្ធមានផៅពង្សដូចព្រះអាទិត្យ ទ្រង់សម្ដែងហើយថា រូបដូចជាដុំនៃពពុះទឹក វេទនាដូចជាក្រពេញទឹក សញ្ញាដូចជាថ្ងៃបណ្ដើរកូន សង្ខារ ដូចជាដើមចេក វិញ្ញាណដូចជាកលមាយា។ បុគ្គលក្រឡេក មើលដោយប្រការណាៗ រមែងពិចារណាដោយឧបាយ ដែលប្រការនោះៗ បុគ្គលណាឃើញនូវខន្ធបញ្ចកៈនោះដោយឧបាយ ខន្ធបញ្ចកៈនោះ ជារបស់សោះសូន្យទទេតែងប្រាកដ (ដល់បុគ្គលនោះ)។ ការលះបង់នូវធម៌ទាំង៣ ដែលព្រះមានព្រះភាគ មានបញ្ញាដូចជាផែនដី ទ្រង់ប្រារព្ធនូវកាយនេះហើយ សម្ដែងអ្នកទាំងឡាយ ចូលឃើញនូវរូបដែលគេចោលហើយ។ អាយុក្ដី ភ្លើងធាតុក្ដី វិញ្ញាណក្ដី តែងលះបង់នូវកាយនេះដែលជាចំណីនៃសត្វដទៃ មិនមានចេតនា ក្នុងកាលណាហើយ កាយដែលគេចោលហើយ រមែងដេកលើផែនដី ក្នុងកាលនោះ។ ធម៌ជាតំណនេះ ប្រាកដដូច្នេះឯង កិច្ចកលនេះជាគ្រឿងប្រលោមនូវជនពាល ខន្ធនេះអ្នកប្រាជ្ញពោលហើយ ថាជាពេជ្ឈឃាដមួយ ឯខ្លឹមរមែងមិនមានក្នុងខន្ធនេះឡើយ។ ភិក្ខុមានព្យាយាម តឹងតែង មានសេចក្ដីដឹងខ្លួន មានសតិដ៏មាំ គប្បីពិចារណានូវខន្ធយ៉ាងនេះទាំងយប់ទាំងថ្ងៃ។គប្បីលះបង់នូវសំយោជនៈទាំងពួង គប្បីធ្វើនូវទីពឹងសម្រាប់ខ្លួន កាលបើប្រាថ្នានូវព្រះនិព្វាន ដែលមិនមានចុតិ គប្បីប្រព្រឹត្តរួសរាន់ ដូចជាបុគ្គលមាន ភ្លើងឆេះក្បាល។ (ទំព័រ៣៣៩) ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ សង្សារនេះមានទីបំផុតគេ មិនអាចដឹងបាន គឺទីបំផុតខាងដើម របស់សត្វទាំងឡាយ ដែលមិនអវិជ្ជាជាគ្រឿងបិទបាំង មានតណ្ហាជាចំណងអន្ទោលទៅ មិនប្រាកដឡើយ។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ មានសម័យដែលត្រូវមហាសមុទ្រ រីងស្ងួតមិនមានសេសសល់នៅ។ មានសម័យដែលស្ដេចភ្នំ ឈ្មោះសិនេរុ ត្រូវភ្លើងឆេះវិនាសទៅ មិនមានសេសសល់នៅ។ មានសម័យដែលមហាប្រឹថពី ត្រូវភ្លើងឆេះវិនាសទៅ មិនមានសេសសល់នៅ។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ពួកសត្វ ដែលមានអវិជ្ជាជាគ្រឿងបិទបាំង មានតណ្ហាជាចំណងអន្ទោលទៅ ត្រាច់រង្គាត់ទៅ តថាគតមិនពោលថាធ្វើនូវទីបំផុតនៃទុក្ខ បានឡើយ។ (២៥៧) ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ ដូចជាឆ្កែដែលគេចងដោយដងដោយ ចងភ្ជាប់នឹងបង្គោលសសរដ៏រឹងមាំ ឆ្កែនោះរមែងស្ទុះក្រឡឹង ដើរក្រឡឹងបង្គោល ឬសសរនោះឯង យ៉ាងណាមិញ។ ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ បុថុជ្ជនជាអ្នកមិនចេះដឹង មិនឃើញពួកអរិយៈ ។បេ។ មិនបានសិក្សាក្នុងសប្បុរិសធម៌រមែងពិចារណាឃើញនូវ រូប វេទនា សញ្ញា សង្ខារ វិញ្ញាណ ថាជាខ្លួន ឃើញនូវខ្លួនថាមានវិញ្ញាណខ្លះ ឃើញនូវវិញ្ញាណថាជាខ្លួន ឃើញនូវខ្លួនថាមានវិញ្ញាណខ្លះ ឃើញនូវវិញ្ញាណថាមានក្នុងខ្លួនខ្លះ។ បុថុជ្ជន្ននោះ រមែងស្ទុះក្រឡឹង ដើរក្រឡឹងនូវរូបដដែលៗ។ ក្រឡឹងនូវវេទនាដដែលៗ នូវសញ្ញា សង្ខារ វិញ្ញាណ ដដែលៗ។ ទើបតថាគតពោលថាមិនរួចចាករូប មិនរួចចាក វេទនា សញ្ញា សង្ខារ វិញ្ញាណ មិនរួចចាក ជាតិ ជរា មរណៈ សេចក្ដីសោក សេចក្ដីខ្សឹកខ្សួល សេចក្ដីលំបាកកាយ លំបាកចិត្ត និង សេចក្ដីចង្អៀតចង្អល់ចិត្តទាំងឡាយ មិនរួចចាកទុក្ខឡើយ។ ជាការពិតណាស់ ការត្រឡប់បានអត្តភាពជាមនុស្សជាការបានដោយកម្រ ការរស់នៅរបស់សត្វទាំងឡាយ បានដោយកម្រ ព្រោះហេតុនេះ មនុស្សយើងដែលកើតមកជាមនុស្សបានទាន់ព្រះពុទ្ធសាសនា គប្បីខំព្យាយាមស្វែងរកការចេះដឹងដើម្បីបានចម្រើនផ្លូវចិត្ត មិនគួរបណ្ដោយខ្លួនឲ្យនៅតែល្ងង់នោះ នៅឡើយ។ សេចក្ដីល្ងង់គឺជាអវិជ្ជា អវិជ្ជាគឺជាសត្រូវរបស់បុគ្គលដែលមានសេចក្ដីល្ងង់។ បិដកលេខ៦៧ ទំព័រ១៣ អជិតមាណពទូលសួរព្រះមានព្រះភាគថា៖ បពិត្រព្រះអង្គដ៏ចម្រើន លោកត្រូវអ្វីបិទបាំងលោកមិនភ្លឺស្វាង ព្រោះហេតុអ្វី សូមព្រះអង្គទ្រង់ត្រាស់ប្រាប់នូវធម៌អ្វី ជាគ្រឿងលាបលោកនេះ អ្វីជាភ័យធំរបស់លោកនោះ។ (៥៩) ព្រះមានព្រះភាគ ទ្រង់ត្រាស់ថា៖ ម្នាលអជិតៈលោកត្រូវអវិជ្ជាបិទបាំង លោកមិនភ្លឺស្វាង ព្រោះសេចក្ដីប្រាថ្នាផ្សេងៗ (និងសេចក្ដីប្រហែស) តថាគតពោលនូវសេចក្ដីប្រាថ្នា ជាគ្រឿងលាប ទុក្ខជាភ័យធំរបស់លោកនោះ។ ពាក្យថាលោកគឺ និរយលោក តិរច្ឆានលោក បិត្តិវិសយលោក មនុស្សលោក ទេវលោក ខន្ធលោក ធាតុលោក អាយតនលោក លោកនេះ លោកខាងមុខ ព្រហ្មលោក នេះ ហៅថា លោក។ ពាក្យថា អវិជ្ជា បានន័យថា សេចក្ដីមិនដឹងក្នុងទុក្ខសេចក្ដីមិនដឹងក្នុងតណ្ហា ជាហេតុឲ្យកើតទុក្ខ សេចក្ដីមិនដឹងក្នុងកិរិយារលត់ទុក្ខ សេចក្ដីមិនដឹងក្នុងបដិបទា ជាដំណើរទៅកាន់ទីរលត់ទុក្ខ សេចក្ដីមិនដឹងក្នុងទីបំផុតខាងដើម និងទីបំផុតខាងចុង។ សេចក្ដីមិនដឹងក្នុងធម៌ដែលកើតឡើងហើយអាស្រ័យធម៌ នេះជាបច្ច័យ ភាពជាបាល ភាពមិនមានសម្បជញ្ញៈ សេចក្ដីវង្វេង មោហៈ អកុសលមូលណា មានសភាពយ៉ាងនេះ នេះហៅថា អវិជ្ជា។ ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ ឱវាទព្រះសាស្តា រៀបរៀងដោយ វ៉ាង ស៊ីណា ដោយ៥០០០ឆ្នាំ |