អានអត្ថបទ
ផ្សាយ : ២២ កុម្ភះ ឆ្នាំ២០២២ (អាន: ៨,៩៨៩ ដង)
ជីវិតគោចាស់

|
ជីវិតគោចាស់
គ្រប់មនុស្សដែលកើតមកក្នុងលោកនេះ មានទ្រង់ទ្រាយសណ្ឋានយ៉ាងណាក៏ដោយ សុទ្ធតែស្រឡាញ់ការរស់នៅ ទើបបានជាខិតខំបំពេញកិច្ចការងារផ្សេងៗ ទាំងតាមផ្លូវសុចរិតក៏មាន និងតាមផ្លូវទុច្ចរិតក៏មាន ដោយវត្ថុបំណងចង់ឲ្យខ្លួនឯងបានសុខ និងមានសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ មានអ្នកផងរាប់អាន និងទទួលស្គាល់ថាជាមនុស្សគ្រាន់បើ។ ប៉ុន្តែសេចក្ដីសម្រេច ភាពប្រសើរ មិនមែនបានមក ដោយការប្រាថ្នា ហើយខ្វះខាតសតិបញ្ញា និងការព្យាយាមនោះទេ បើមិនមានការសិក្សាអប់រំហើយ ទោះបីរស់នៅអស់រយនៃឆ្នាំ ឬថាខំបរិភោគនូវអាហារដែលមានរស់ជាតិដើម្បីបំប៉នសុខភាពយ៉ាងណា ក៏គ្មានតម្លៃអ្វីដែរ គឺចម្រើនតែសាច់ឈាម ហើយសាច់ឈាមនុ៎ះទៀតសោត ទីបំផុតបានត្រឹមតែជាចំណីរបស់ដង្កូវ និងដី ទឹក ភ្លើង ខ្យល់ ទៅវិញដោយឥតមានសេសសល់ឡើយ។ សាច់ឈាមរបស់សប្បុរសទាំងឡាយ ក៏នឹងត្រូវវិនាសទៅដូចគ្នាដែរ ប៉ុន្តែមុនពេលដែលសាច់ឈាមនោះវិនាសទៅ លោកបានប្រើប្រាស់វាដោយល្អ ធ្វើឲ្យរូបកាយរបស់លោក ក្លាយទៅជាទីអាស្រ័យនៃប្រាជ្ញាស្មារតី និងគុណធម៌ផ្សេងៗទៀតដោយច្រើន។ ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធតែងបានតិះដៀលនូវភាពអវិជ្ជា ឬការមិនចេះមិនដឹងជារឿយៗ ដូចដែលព្រះអង្គទ្រង់ត្រាស់សម្ដែងនៅក្នុងគម្ពីរខុទ្ទកនិកាយ ធម្មបទគាថា ជរាវគ្គ ថា អប្បស្សុតាយំ បុរិសោ ពលិពទ្ទោវ ជីរតិ មំសានិ តស្ស វឌ្ឍន្តិ បញ្ញា តស្ស ន វឌ្ឍតិ។ បុរសអ្នកមិនមានការចេះដឹងនេះ តែងចាស់ (ឥតអំពើ) ដូចជាគោបំរើ សាច់របស់វាតែងចម្រើនឡើង តែប្រាជ្ញារបស់វាមិនចម្រើនឡើយ។ ម្យ៉ាងទៀត បើចំពោះអ្នកបួសវិញ មិនមែនបានឈ្មោះថាជាព្រះថេរៈដោយគ្រាន់តែបួសយូរ ឬដោយគ្រាន់តែមានសក់ស្កូវលើក្បាលឡើយ ដូចមាននិទានសង្ខេបថា ក្នុងសម័យមួយមានព្រះថេរៈមួយព្រះអង្គ ព្រះនាមថា លកុណ្ដកភទ្ទិយៈ លោកមានរាងតូច ហើយតឿ។ ថ្ងៃមួយលោកបានចូលគាល់ព្រះសាស្ដា ក្រាបថ្វាយបង្គំគាល់បម្រើសមគួរហើយក៏ចេញទៅ ខណៈនោះ ភិក្ខុនៅព្រៃជាវត្តប្រមាណ៣០រូប ឃើញលោកហើយ ក៏បានចូលគាត់ព្រះសាស្ដា ព្រះពុទ្ធអង្គត្រាស់សួរពួកភិក្ខុនៅព្រៃថា ពួកអ្នកឃើញព្រះថេរៈមួយរូបដែលទើបតែចេញទៅថ្មីៗទេ? ពួកភិក្ខុឆ្លើយថា មិនឃើញទេ ឃើញតែសាមណេរមួយរូបព្រះអង្គ។ ព្រះសាស្ដាទ្រង់ត្រាស់ថា ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ នុ៎ះមិនមែនជាសាមណេរទេ នុ៎ះជាព្រះថេរៈ។ ពួកភិក្ខុពោលថា រូបរាងតូចណាស់ព្រះអង្គ ម្ដេចនឹងជាព្រះថេរៈកើត។ ព្រះសាស្ដាត្រាស់ថា ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ តថាគតមិនហៅថេរៈ ព្រោះហេតុតែជាមនុស្សចាស់ ឬព្រោះហេតុតែអង្គុយលើអាសនៈខ្ពស់ទេ ចំណែកអ្នកណាចាក់ធ្លុះសច្ចធម៌ទាំងឡាយហើយ តាំងនៅក្នុងភាវៈជាអ្នកមិនបៀតបៀនសត្វដទៃ អ្នកនេះហើយឈ្មោះថាជាថេរៈ ហើយទ្រង់ត្រាស់គាថាបន្តទៀតថា បុគ្គលមិនឈ្មោះថាជាថេរៈ ព្រោះហេតុតែមានសក់ស្កូវលើក្បាលទេ អ្នកមានវ័យចាស់ជរាហើយនោះ តថាគតហៅថាចាស់ទទេ ចំណែកអ្នកណាមាន សច្ចៈ ធម្មៈ អហិង្សា សញ្ញមៈ និងទមៈ ជាអ្នកមិនមានមន្ទិលខ្ជាក់ចោលហើយ មានប្រាជ្ញា តថាគតហៅថា ជាព្រះថេរៈ។ បុគ្គលល្ងង់ខ្លៅ តែងមានខ្លួនឯងជាសត្រូវ ចំនែកបុគ្គលអ្នកមានប្រាជ្ញា ទើបមានខ្លួនឯងជាទីពឹង។ សូមមនុស្សគ្រប់គ្នា កុំចាស់ដូចជាគោចាស់ សូមបានចាស់ក្នុងនាមជាមនុស្សចាស់។ ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ ដំណើរជីវិត រៀបរៀងដោយ ភិក្ខុវជិរប្បញ្ញោ សាន សុជា ដោយ៥០០០ឆ្នាំ |