អានអត្ថបទ
ផ្សាយ : ១៩ មិថុនា ឆ្នាំ២០២១ (អាន: ២៥,០៤៦ ដង)
ប្រភពផ្សាយពុទ្ធសាសនាចូលមកប្រទេសខ្មែរ
|
|
|
ប្រភពផ្សាយពុទ្ធសាសនាចូលមកប្រទេសខ្មែរ
ព្រះពុទ្ធសាសនា ជាសាសនាមានបទនាយកធម៌ ធំៗច្រើនអនេកមានអហិង្សាជាដើម គឺជាសាសនាខាងបទមិនបៀតបៀនប្រកបដោយមេត្តាករុណា ហើយជាទស្សនវិជ្ជាសម្រាប់បណ្ដុះចក្ខុវិស័យមនុស្សឲ្យកាន់នូវសុចរិតយុត្តិធម៌ ឲ្យខ្ពង់ខ្ពស់ដែលអ្នកត្រូវការសន្តិភាពគួរសិក្សា គួរប្រតិបត្តិតាមដើម្បីសុខចម្រើនដល់ខ្លួន ដល់ជាតិ និងដល់ប្រទេស។ មែនពិត ក្រោយព្រះពុទ្ធបរិនិព្វានទៅប្រមាណ ២១៨ឆ្នាំ មានព្រះរាជាមួយអង្គព្រះ នាមព្រះបាទធម្មាសោកមហារាជ បានឡើងសោយរាជ្យក្នុងព្រះរាជធានីបាតលិបុត្តនៃមគធរដ្ឋ។ ព្រះរាជាអង្គនេះប្រកបដោយ ឫទ្ធានុភាពច្រើន ផ្សាយតេជានុភាពទូទៅពេញប្រទេសឥណ្ឌា។ ទ្រង់បានចូលកាន់ពុទ្ធសាសនា ហើយបានជាព្រះរាជូបត្ថម្ភក្នុងការធ្វើតតិយសង្គាយនា ព.ស. ២៣៤ ទាំងបានបញ្ជូនសមណទូតទៅកាន់បច្ចន្តប្បទេសនានាផុតពីដែនដីមធ្យមប្រទេសមុនដំបូងបង្អស់ក្នុងប្រវត្តិពុទ្ធសាសនា។ ការបញ្ជូនសមណទូតទៅប្រកាសពុទ្ធសាសនានៅប្រទេសនានាគ្រានោះ ឈ្មោះថាទ្រង់បាន បើករនាំងសកលលោកហើយបំភ្លឺឲ្យប្រជានិករបាន ស្គាល់ពុទ្ធសាសនាតាំងពីកាលនោះមក។ តាមប្រភពកោះសិរីលង្កាថា ក្រោយកាលធ្វើតតិយសង្គាយនារួចហើយ ព្រះមោគ្គលីបុត្តតិស្សត្ថេរត្រិះរិះថា ព្រះពុទ្ធសាសនានឹងតាំងនៅដោយប្រពៃក្នុងទីឋានណាហ្ន៎? ព្រះមហាថេរត្រិះរិះហើយឃើញថាព្រះពុទ្ធសាសនា នឹងតាំងនៅដោយប្រពៃក្នុងបច្ចន្តប្បទេសទាំងឡាយស្រេចហើយព្រះមហាថេរក៏បានបញ្ជូលភិក្ខុទាំងឡាយនោះ ព្រះសោណត្ថេរនិងព្រះឧត្តរត្ថេរ បាននិមន្តទៅកានសុវណ្ណភូមិយើងនេះ។ កាយផ្សាយពុទ្ធសាសនា ទៅកាន់បច្ចន្តប្បទេស នេះមាន ២ ផ្លូវ គឺ ផ្លូវគោក១ ផ្លូវទឹក១។ ផ្លូវគោក ពុទ្ធសាសនាផ្សាយទៅតាមពួកពាណិជក្បួនរទេះ ដែលដើរលក់ដូរតាមស្រុកតូចធំនិគមជនបទ ក្នុងប្រទេសឥណ្ឌាក្ដី ក្រៅប្រទេសឥណ្ឌាក្ដី ផ្លូវទឹកតាមពួកពាណិជ ដើរសំពៅសមុទ្រដែលធ្វើដំណើរទៅលក់ដូរតាមដោះ តូច ធំ នៅក្នុងសមុទ្រសាគរ ឬ ផែនដីណាដែលទៅតាមជើងគោកមិនបាន។ ទំនៀមពុទ្ធសាសនិកជន ទោះជាពាណិជជើងគោកក្ដី ទោះជាពាណិជជើងទឹកក្ដី ក្នុងពេលធ្វើដំណើរម្ដងៗ តែងតែនិមន្តភិក្ខុសង្ឃឬក៏សាងព្រះពុទ្ធរូបយកទៅជាមួយ ដើម្បីការពារភយន្តរាយតាមផ្លូវកន្ដារផងដើម្បីធ្វើសក្ដារបូជាយកចំណែកកុសលតាមផ្លូវផង។ សាសនាដទៃៗក៏មានទំនៀមដូចគ្នាដែរ។ យើងជឿជាក់ថា ព្រះសោណត្ថេរនិងឧត្ដរត្ថេរ ជាសមណទូតនាំពុទ្ធសាសនាមកដល់សុវណ្ណភូមិ កាលពីពុទ្ធសតវត្សទី៣ ពិតមែនហើយ តែពិបាកនឹងកំណត់ឲ្យទៀតទាត់ថា ដែនដីចន្លោះប្រទេសឥណ្ឌា និងប្រទេសចិននេះទីឋានត្រង់ណាជាសុវណ្ណភូមិទេ ដែលព្រះថេរៈ ទាំងពីរអង្គមកតាំងមជ្ឈមណ្ឌលផ្សាយពុទ្ធសាសនានុះ? ពីព្រោះបណ្ដាប្រទេសទាំងឡាយដែលកាន់ពុទ្ធសាសនាថេរវាទ នៅក្នុងភូមិភាគទាំងអស់ ប្រទេសនីមួយៗក៏បានទុករឿងព្រះថេរៈទាំងពីរអង្គក្នុងសុវណ្ណភូមិនេះ ជាប្រពៃណីបុរាណរបស់ប្រទេសតែរៀងៗខ្លួន។ ហេតុដូចបានពោលមកនេះ វាពុំអាថ៌កំបាំងសោះ ពីព្រោះអ្នកប្រាជ្ញទាំងឡាយយកកំពង់ពីអតីតកាលនៅតាមកោះតូចធំ តាមផែនដីដែលមានពាណិជឥណ្ឌាបាន ចូលមករកមាសពីសម័យព្រេងនាយហើយបាននាំយកវប្បធម៌ឥណ្ឌាមកសាបព្រោះនិងបុរាណវត្ថុ បុរាណដ្ឋាន បុរាណទេវរូប បុរាណសិលាចារឹក ដែលមានដេរដាសពាលពេញ ព្រមទាំងប្រភពចិន ប្រភពប្ដូរឡេម៉េ ដែលមានដំណើរមកកាន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ពីអតីតកាលមកជាសក្ខីភាព ហើយរួមពោលថា ដែនដីអាស៊ីភាគអាគ្នេយ៍ទាំងមូលនេះ ជា សុវណ្ណភូមិ លែងប្រកែកតទៅទៀតបាន។ ដោយសារព្រះបាទអសោករាជាធិរាជ ទ្រង់បានចាត់ការបញ្ជូនសមណទូតឲ្យនិមន្តមកផ្សាយព្រះពុទ្ធសាសនា ក្នុងនានាប្រទេសនៅអាស៊ីទ្វីប ដូចរៀបរាប់មកខាងលើនេះជាដើម ហើយបានជាព្រះពុទ្ធសាសនាមកប្រតិស្ឋាននៅប្រទេសកម្ពុជាយើង តាំងពីសម័យនោះមករហូតដល់សព្វថ្ងៃ។ បណ្ដាប្រទេសកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនា នៅអាស៊ីទ្វីប ប្រទេសខ្មែរ យើងបានឈ្មោះជាប្រទេសកាន់ពុទ្ធសាសនា យ៉ាងមុតមាំម៉ឺងម៉ាត់មួយ។ ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ ចក្ខុវិស័យពុទ្ធសាសនា ដោយ៥០០០ឆ្នាំ |
