អានអត្ថបទ
ផ្សាយ : ២៥ កក្តដា ឆ្នាំ២០១៩ (អាន: ១១,៧៦៣ ដង)
ធម្មបទគាថា បណ្ឌិតវគ្គទី ៦
|
|
|
ធម្មបទគាថា បណ្ឌិតវគ្គទី ៦
បិដកលេខ ៥២ ទំព័រ ៣៧ និធីនំវ បវត្តារំ យំ បស្សេ វជ្ជទស្សិនំ និគ្គយ្ហវាទឹ មេធាវឹ តាទិសំ បណ្ឌិតំ ភជេ តាទិសំ ភជមានស្ស សេយ្យោ ហោតិ ន បាបិយោ ។ បុគ្គលគួរឃើញនូវអ្នកប្រាជ្ញណា ដែលជាអ្នកពោលសង្កត់សង្កិន ចង្អុលប្រាប់ទោស ថាដូចជាបុគ្គលអ្នកប្រាប់កំណប់ទ្រព្យឲ្យដូច្នោះ គួរគប់អ្នកប្រាជ្ញបែបនោះដែលជាបណ្ឌិត (ព្រោះថា) កាលបុគ្គលគប់អ្នកប្រាជ្ញបែបនោះ ដែលជាបណ្ឌិត (ព្រោះថា) កាលបុគ្គលគប់អ្នកប្រាជ្ញបែបនោះហើយ រមែងមានសេចក្តីគាប់ប្រសើរឥតមានទោសដ៏លាមកឡើយ ។ ឱវទេយ្យានុសាសេយ្យ អសព្ភា ច និវារយេ សតំ ហិ សោ បិយោ ហោតិ អសតំ ហោតិ អប្បិយោ ។
បណ្ឌិតគួរទូន្មានប្រៀនប្រដៅ គួរហាមឃាត់នូវជនទាំងឡាយចាកអំពីអសប្បុរស បណ្ឌិតនោះរមែងជាទីស្រឡាញ់របស់តែម្យ៉ាង មិនជាទីស្រឡាញ់នៃអសប្បុរសឡើយ ។ ន ភជេ បាបកេ មិត្តេ ន ភជេ បុរិសាធមេ ភជេថ មិត្តេ កល្យាណ ភជេថ បុរិសុត្តមេ ។ បុគ្គលមិនគួរគប់មិត្តអាក្រក់ មិនគួរគប់បុរសថោកទាបគួរគប់តែមិត្តដែលល្អ គួរគប់តែបុរសជាន់ខ្ពស់ ។ ធម្មប្បីតិ សុខំ សេតិ វិប្បសន្នេន ចេតសា អរិយប្យវេទិតេ ធម្មេ សទា រមតិ បណ្ឌិតោ ។ បុគ្គលដែលមានសេចក្តីឆ្អែតក្នុងធម៌មានចិត្តជ្រះថ្លាហើយរមែងដេកជាសុខ បណ្ឌិតរមែងត្រេកអរក្នុងធម៌ដែលព្រះអរិយៈប្រកាសទុកហើយ គ្រប់ពេល ។ ឧទកព្ហិា នយន្តិ នេត្តិកា ឧសុការា នមយន្តិ តេជនំ ទារុំ នមយន្តិ តច្ឆកា អត្តានំ ទមយន្តិ បណ្ឌិតា ។ ធម្មតាអ្នកបង្ហូរទឹក តែងបង្ហូរទឹកនៅ អ្នកធ្វើព្រួញ តែងពត់ព្រួញ (ឲ្យត្រង់) អ្នកចាំងឈើតែងចាំងឈើ ឯបណ្ឌិតទាំងឡាយតែងទូន្មានខ្លួន (ដូច្នោះឯង) ។ សេលោ យថា ឯកឃនោ វាតេន ន សមីរតិ ឯវំ និន្ទាបសំសាសុ ន សម្មិព្ចាន្តិ បណ្ឌិតា ។ ភ្នំថ្មតាន់ មិនកម្រើកព្រោះខ្យល់ ដូចម្តេចមិញ បណ្ឌិតទាំងឡាយ ក៏មិនរំភើបញាប់ញ័រ ព្រោះពាក្យតិះដៀល និងពាក្យសរសើរ(ជាដើម) ដូច្នោះឯង ។ យថាបិ រហទោ គម្ភីរោ វិប្បសន្នោ អនាវិលោ ឯវំ ធម្មានិ សុត្វាន វិប្បសីទន្តិ បណ្ឌិតា ។ អន្លង់ទឹកដែលជ្រៅ រមែងថ្លាមិនល្អក់យ៉ាងណា បណ្ឌិតទាំងឡាយ បានស្តាប់ធម៌ទេសនាហើយ រមែងជ្រះថ្លាស៊ប់សួនយ៉ាងនោះ ។ សព្វត្ថ វេ សប្បុរិសា វជន្តិ ន កាមកាមា លបយន្តិ សន្តោ សុខេន ផុដ្ឋា អថ វាទុខេន ន ឧច្ចាវចំ បណ្ឌិតា ទស្សយន្តិ ។ ពួកសប្បុរស តែងឈ្នះ (ឆន្ទរាគ) ក្នុងធម៌ទាំងពួង ពួកបណ្ឌិត បើសេចក្តីសុខ ឬទុក្ខពាល់ត្រូវហើយ រមែងមិនសំដែងអាការឡើងចុះឡើយ ។ ន អត្តហេតុ ន បរស្ស ហេតុ ន បុត្តមិច្ឆេ ន ធនំ ន រដ្ឋំ ន ឥច្ឆេយ្យ អធម្មេន សមិទ្ធិមត្តនោ ស សីលវា បញ្ញវា ធម្មិកោ សិយា ។ បណ្ឌិតមិនគួរធ្វើអាក្រក់ ព្រោះហេតុនៃខ្លួន មិនគួរធ្វើអាក្រក់ ព្រោះហេតុនៃអ្នកដទៃ មិនគួរប្រាថ្នាកូន មិនគួរប្រាថ្នាទ្រព្យ មិនគួរប្រាថ្នារដ្ឋ មិនគួរប្រាថ្នាសេចក្តីសម្រេចដើម្បីខ្លួនដោយហេតុមិនមែនជាធម៌ឡើយ លោកគួរជាអ្នកមានសីល មានប្រាជ្ញា ប្រកបដោយធម៌ ។ អប្បកា តេ មនុស្សេសុ យេ ជនា បារគាមិនោ អថាយំ ឥតរា បជា តីរមេវានុធាវតិ យេ ច ខោ សម្មទក្ខាតេ ធម្មេ ធម្មានុវត្តិនោ តេ ជនា បារមេស្សន្តិ មច្ចុធេយ្យំ សុទុត្តរំ ។ បណ្តាមនុស្សទាំងឡាយ ពួកជនណា ដែលឆ្លងដល់ត្រើយគឺព្រះនិព្វានពួកជននោះ មានប្រមាណតិច ចំណែកពួកសត្វក្រៅពីនេះ រមែងស្ទុះទៅកាន់ត្រើយ (គឺសក្កាយទិដ្ឋិ) ។ ជនទាំងឡាយណា ប្រព្រឹ្តដ៏សមគួរតាមធម៌ក្នុងធម៌ដែលតថាកតសម្តែងទុកហើយដោយប្រពៃ ជនទាំងនោះ នឹងឆ្លងនូវលំនៅនៃមច្ចុដែលមិនងាយនឹងឆ្លងបាន ហើយដល់នូវត្រើយ គឺព្រះនិព្វាន ។ កណ្ណំ ធម្មំ វិប្បហាយ សុក្កំ ភាវេថ បណ្ឌិតោ ឱកា អនោកមាគម្ម វិវេកេ យត្ថ ទូរមំ តត្រាតិរតិមិច្ឆេយ្យ ហិត្វា កាមេ អកិញ្ចនោ បរិយាទបេយ្យ អត្តានំ ចិត្តក្លេសេហិ បណ្ឌិតោ ។ យេសំ សម្ពោធិយង្គេសុ សម្មា ចិត្តំ សុភាវិតំ កាទានប្បដិនិស្សគ្គេ អនុបាទាយ យេ រតា ខីណាសវា ដុតិបន្តោ តេ លោកេ បរិនិព្វុតា ។ បណ្ឌិតគួរលះបង់ធម៌ខ្មៅចេញ ញ៉ាំងធម៌ស ឲ្យចម្រើនឡើង (ដោយវិធី) ចេញចាកអាល័យគឺកាមគុណ ហើយឈមទៅរកព្រះនិព្វាន ជាធម៌មិនមានអាល័យ គប្បីលះបង់កាមទាំងឡាយចេញ ជាអ្នកមិនមានកង្វល់ ប្រាថ្នានូវសេចក្តីត្រេកអរ ក្នុងវិវេកដែលពួកសត្វត្រេកអរបានដោយក្រនោះ បណ្ឌិតគួរញាំងខ្លួនឲ្យផូរផង់ចាកគ្រឿងសៅហ្មងចិត្ត ។ ចិត្តដែលបណ្ឌិតទាំងឡាយណា បានអប់រំល្អហើយ ក្នុងអង្គនៃធម៌ដែលជាគ្រឿងត្រាស់ដឹងទាំងឡាយ ឬបណ្ឌិតទាំងឡាយណាមិនប្រកាន់មាំ ត្រេកអរតែក្នុងការលះនូវសេចក្តីប្រកាន់មាំ បណ្ឌិតទាំងឡាយនោះ ៗ រមែងជាអ្នកអស់អាសវៈ មានសេចក្តីរុងរឿងបរិនិព្វានក្នុងលោក ។ អត្តបទនេះដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅៈ ជំនួយសតិ រៀបរៀងដោយៈ អគ្គបណ្ឌិត ធម្មាចារ្យ ប៊ុត សាវង្ស វាយអត្តបទដោយៈ កញ្ញា ជា ម៉ានិត ដោយ៥០០០ឆ្នាំ |
