Reading Article
Public date : 30, Nov 2022 (9,158 Read)
ធាតុភាជនីយកថា
|
|
|
ធាតុភាជនីយកថា
បិដកលេខ ៧៧ ទំព័រ ២៣៦ ព្រះមហាគោតម ជាជិនស្រីប្រសើរ ទ្រង់និព្វានក្នុងនគរកុសិនារា ព្រះធាតុផ្សាយទៅក្នុងប្រទេសនោះ តាមចំណែក គឺព្រះធាតុមួយចំណែក បានទៅព្រះបាទអជាតសត្តុ មួយចំណែកបានទៅក្រុងវាសាលី មួយចំណែកបានទៅក្រុងកបិលព័ស្តុ មួយចំណែកបានទៅដែនអល្លកប្បកៈ មួយចំណែកបានទៅ ក្រុងរាមគ្រាម មួយចំណែកបានទៅវេលដ្ឋទីបកៈមួយចំណែកបានទៅក្រុងបាវេយ្យកមល្លៈ ឯព្រះធាតុ មួយចំណែកទៀតបានទៅអ្នកក្រុងកុសិនារា ។ ព្រាហ្មណ៍ឈ្មោះទោណៈ បានធ្វើស្តូបបញ្ចុះតុម្ព ( នាឡិ ) ពួកមោរិយជនមានចិត្តជ្រះថ្លា បានធ្វើស្តូបបញ្ចុះព្រះអង្គារ ( ធ្យូង ) ។ ព្រះស្តូបបញ្ចុះព្រះសារីរិកធាតុមាន ៨ បើរាប់តុម្ពចេតិយមួយផងជា ៩ បើគិតទាំងព្រះស្តូបបញ្ចុះ ព្រះអង្គារមយយទៀត ត្រូវជា ១០ ដែលមហាជនស្ថាបនាទុកក្នុងកាលនោះ ។ ព្រះចង្កូម ១ តម្កល់ក្នុងឋានត្រៃត្រិង្ស ព្រះចង្កូម ១ តម្កល់ក្នុងនាគបុរី ព្រះចង្កូម១ តម្កល់ក្នុងដែនគន្ធារ ព្រះចង្កូម ១ តម្កល់ក្នុងដែនកាលិង្គរាជ ។ ព្រះទន្តទាំង ៤០ គត់ ព្រះកេសា និង ព្រះលោមាទាំងអស់ ពួកទេវតារៀងខ្លួនបាននាំទៅមួយ ៗ កាន់ចក្រវាឡទីទៃ ៗ ។ បាត្រ ឈើច្រត់ និង ចីវររបស់ព្រះមានព្រះភាគ តម្កល់ទុកនៅក្នុងក្រុងឈ្មោះសិលៈ ។ ធម្មក្រក និងកាយពន្ធ ( វត្ថពន្ធចង្កេះ ) តម្កល់ទុកនៅក្នុងក្រុង បាដលីបុត្រ ឧទកសាដក តម្កល់ទុកនៅក្នុងក្រុងចម្បា ព្រះឧណ្ណាលោម ( រោមចិញ្ចើម ) តម្កល់ទុកនៅក្នុងដែនកោសល ។ សម្ពត់កាសាវៈ តម្កល់ទុកនៅក្នុងព្រហ្មលោក ឆ្នួតតម្កល់ទុកនៅក្នុងឋានត្រៃត្រិង្ស ស្នាមព្រះបាទដ៏ប្រសើរ ដែលមិនបាត់ទៅ តម្កល់ទុកលើថ្ម សម្ពត់និសីទនៈ តម្កល់ទុកក្នុងអវន្តិជនបទ គ្រឿងកម្រាល តម្កល់ទុកក្នុងដែនឈ្មោះទេវៈ ក្នុងកាលនោះ ។ កាលនោះ ដែកភ្លើងតម្កល់ទុកក្នុងក្រុងមិថិលា តម្រងទឹក តម្កល់ទុកក្នុងដែនវិទេហៈ កាំបិតកោរ និងបំពុងម្ជុល តម្កល់ទុកនៅក្នុងឥន្ទបត្ថបុរី ។ កាលនោះ គ្រឿងបរិក្ខារដ៏សេសទាំងឡាយ តម្កល់ទុកក្នុងជនបទជាទីបំផុត ពួកមនុស្សតែងបូជាចំពោះគ្រឿងបរិក្ខារទាំងឡាយ ដែលព្រះមុនីទ្រង់ប្រើប្រាស់ ការផ្សាយទៅនៃព្រះធាតុរបស់ព្រះមហេសី ព្រះនាមគោតមក្នុងកាលនោះ ជាប្រពៃណីពីបូរាណ ( នៃព្រះពុទ្ធទាំងឡាយ ) សម្រាប់ទុកអនុគ្រោះស្រោចស្រង់សត្វទាំងឡាយជាខាងក្រោយ ។ ព្រះសម្ពុទ្ធទាំងឡាយអង្គនោះ ៗ ព្រមទាំងសាវ័ក មានគុណប្រមាណមិនបានបន្លឺនូវសីហនាថ គឺព្រះសទ្ធម្ម មានសន្តានមិនកម្រើក បុគ្គលចូលទៅរកបានដោយកម្រ សម្តែងនូវឫទ្ធិដូចការធ្លាក់ចុះនូវផ្កាយផ្លេកបន្ទោរ ទ្រង់នៅគប់ភ្លើង គឺព្រះធម៌ ហើយញុំាងមហាជនឲ្យឆ្លង ដ៏រុងរឿងដូចជាដុះកន្ទុយ ទ្រង់ធ្វើស្ពានគឺព្រះធម៌ឲ្យមាំ ដើម្បីចម្លងនូវជនទាំងឡាយដ៏សេស ដែលកំពុងដើរទៅ ដើម្បីឆ្លងនូវខ្សែទឹកគឺសង្សារ សាសនារបស់ព្រះពុទ្ធនោះ ៗ ដ៏វិចិត្រដោយព្រះអរហន្តទាំងឡាយ ដូចជារលកក្នុងសាគរ ឬដូចជាផ្កាយក្នុងអាកាស ទ្រង់សម្តែងរស្មីធ្វើសាសនាមិនឲ្យមានមន្ទិល ដូចព្រះចន្ទកាលរុងរៀងឰដ៏អាកាស ទ្រង់សម្តែងពន្លឺភ្លឺត្រចះ ហើយញុំាងសាវ័ក ឲ្យសាយភាយទៅ ទ្រង់ក្រសាលដោយសមាបត្តិដ៏ប្រសើរ ព្រះអង្គទ្រង់ស្រាយនូវចំណងនៃទេវតា និងមនុស្សជាច្រើន ទាំងប្រាប់ផ្លូវត្រូវផ្លូវខុស ចំពោះបុថុជ្ជនដ៏សេសទៀតផង ទ្រង់បង្អុរភ្លៀងគឺព្រះធម៌ ស្រោចស្រង់ផ្សើមពួកមនុស្សព្រមទាំងទេវតា ធ្វើឲ្យដល់នូវសភាពក្សេមក្សាន្ត ទ្រង់សម្តែងពន្លឺហើយបង្ហាញឧបាយ ជាទីទៅកាន់ព្រះនិព្វានឈ្មោះអមតៈ ទ្រង់សោយនូវយសដ៏ឧត្តម ប្រសើររុងរឿងដូចគំនរភ្លើង ហើយបរិនិព្វាន ។ ព្រះជិនស្រីទាំងឡាយនោះ ព្រមទាំងសាវ័កទាំងឡាយ ទ្រង់បរិនិព្វានហើយ ដូចជាភ្លៀង ( ដែលបាត់ទៅ ) ព្រោះខ្យល់ ដូចទឹកសន្សើម ( អស់ទៅ ) ព្រោះព្រះអាទិត្យ ឬដូចងងឹត ( អស់ទៅ ) ព្រោះប្រទីប ព្រះសរីរៈដ៏បរិបូណ៌ដោយអនុព្យញ្ជនៈ មានលក្ខណៈដ៏ប្រសើរ ៣២ ប្រការ ទ្រង់បាត់បង់សូន្យទាំងអស់ ឱ ៗ សង្ខារទាំងពួងជារបស់ទទេ ទេតើ ព្រះជិនស្រីសម្ពុទ្ធ ព្រមទាំងសាវ័កទាំងឡាយនោះ ជាអ្នកប្រាជ្ញដ៏ប្រសើរ ទ្រង់បរិនិព្វាន ។ ទាំងព្រះស្តូប ព្រះចេតិយ ព្រះជិនធាតុ ក៏សាបសូន្យទៅ នឹងសាបសូន្យទៅគ្មានសល់ ។ ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ ពុទ្ធវង្សសង្ខេប រៀបរៀងដោយៈ មុនីកោសល្យ នៅ ហៃឡុង វាយអត្ថបទដោយៈ ឧបាសក សូត្រ តុលា ដោយ៥០០០ឆ្នាំ |
