Reading Article
Public date : 28, Jul 2019 (11,054 Read)
មិត្តមានការជួយឈឺឆ្អាល
|
|
|
មិត្តមានការជួយឈឺឆ្អាល
អវណ្ណំ ភណមានំ និវារេតិ ហាមឃាត់មនុស្សដែលនិយាយអាក្រក់អំពីមិត្ត គឺមិត្តមានការជួយឈឺឆ្អាល មិនបណ្ដោយឲ្យគេចេះតែនិយាយអំពីរឿងអ្វីៗ ដែលជាសេចក្ដីមិនល្អផ្សេងៗ របស់មិត្តសម្លាញ់ឡើយ។ ជាធម្មតានៃមនុស្សដែលច្រើនដោយកិលេស ចូលចិត្តជួបជុំគ្នានិយាយរឿងអ្នកដទៃ ជាពិសេសរឿងអាស្រូវរបស់គេពីព្រោះហេតុតែចង់បង្ហាញខ្លួនឯង ឲ្យគេស្គាល់ថាជាអ្នកគ្រាន់បើជួនកាលនិយាយព្រោះស្អាប់ ដោយសារគេនោះធ្លាប់ធ្វើឲ្យខ្លួនទាស់ចិត្ត អំពីរឿងអ្វីមួយ ហើយក៏គុំគួនគេទុកក្នុងចិត្តទៅ ជួនកាលនិយាយអាក្រក់អំពីគេព្រោះច្រណែន ជួនកាលព្រោះតែចង់បង្អួតខ្លួនប្រាប់គេថា ខ្លួនឯងពូកែដឹងរឿងច្រើនតែប៉ុណ្ណោះ ព្រមដោយការខ្វះមេត្តា ក៏និយាយឥតសំចៃមាត់ទៅ ជួនកាលខ្លះទៀតចង់យកចិត្តគូជជែក កាលគូជជែកនោះខឹងស្អប់អ្នកណាៗហើយ ក៏ខំប្រឹងរករឿងអាក្រក់អំពីអ្នកនោះ ដើម្បីយកមកនិយាយឲ្យត្រូវគ្នាសរុបសេចក្ដីមកព្រោះបីសាចគឺកិលេស ក្នុងចិត្តរបស់អ្នកនិយាយហ្នឹងឯង ដែលនាំឲ្យមានវាចាអាក្រក់ជាវចីទុច្ចរិត និយាយកុហកនិយាយញុះញង់ និយាយទ្រគោះបញ្ឈឺចិត្តអ្នកដទៃ និង ពាក្យសម្ដីនិយាយឥតប្រយោជន៍។ កិរិយាមិនធ្វើនូវបាបទាំងពួង១ កិរិយាបំពេញកុសល១ កិរិយាធ្វើចិត្តរបស់ខ្លួនឲ្យផូផង់១ ទាំង៣នេះជាពាក្យប្រៀនប្រដៅនៃព្រះពុទ្ធទាំងឡាយ។ អំណត់គឺសេចក្ដីអត់ធន់ ជា តបធម៌ គឺធម៌ជាគ្រឿងដុតបំផ្លាញនូវបាបដ៏ក្រៃលែង ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធក្ដី ព្រះបច្ចេកពុទ្ធក្ដី ព្រះអនុពុទ្ធក្ដី បានសម្ដែងថា ព្រះនិព្វានជាគុណដ៏ក្រៃលែង (ជាកំពូលនៃធម្មរតនៈ) អ្នកសម្លាប់សត្វដទៃក្ដី អ្នកបៀតបៀនដោយការប្រហារវាយតប់ បំផ្លិចបំផ្លាញអ្នកដទៃក្ដី មិនមែនជាសមណៈអ្នកស្ងប់រម្ងាប់ ទាំងមិនមែនជាបព្វជិតអ្នកបួសវៀរចាកបាបដោយទូទៅឡើយ។ កិរិយាមិនតិះដៀលអ្នកដទៃ១ កិរិយាមិនបៀតបៀន (បំផ្លាញឬសម្លាប់) អ្នកដទៃ១ កិរិយាសង្រួមក្នុងព្រះបាតិមោក្ខ១ ភាវៈដឹងប្រមាណក្នុងភត្តាហារ១ ទីដេកនិងទីអង្គុយដ៏ស្ងាត់១ កិរិយាបំពេញសេចក្ដីព្យាយាមក្នុងអធិចិត្ត១ ទាំង៦នេះ ជាពាក្យប្រៀនប្រដៅនៃព្រះពុទ្ធទាំងឡាយ។ កិរិយាមិនតិះដៀលអ្នកដទៃ គឺជាសីលល្អផ្នែកខាងសម្ដី កិរិយាមិនបៀតបៀន បំផ្លាញឬសម្លាប់សត្វដទៃ គឺជាសីលល្អតាមផ្លូវកាយ កិរិយាសង្រួមក្នុងព្រះបាតិមោក្ខ គឺបាតិមោក្ខសីល បានដល់សីលដែលជាប្រធាននាំឲ្យរួចផុតចាកទុក្ខ និង ឥន្ទ្រិយសំវរសីលបានដល់សីលបិទនូវកិលេសតាមទ្វា៦ មានចក្ខុទ្វារជាដើម។ ភាវៈដឹងប្រមាណក្នុងភត្តាហារ គឺជាសីលដែលនាំឲ្យបរិសុទ្ធក្នុងការចិញ្ចឹមជីវិត និង ជាសីលបន្សាបពិសក្នុងបច្ច័យ៤ ប្រើប្រាស់ទៅគ្មានទោស គ្មានបំណុល ចំណែកទីដេកនិងទីអង្គុយដ៏ស្ងាត់ គឺទីនៅដែលជាកន្លែងសប្បាយ ហាក់ដូចជាថ្នាំរម្ងាប់រោគប្រចាំកាយ ឬជាថ្នាំថែរក្សាសុខភាព ព្រោះជាកន្លែងស្ងាត់ចាកសត្រូវខាងក្រៅ មានលាភសក្ការៈ និង កាមារម្មណ៍ជាដើម។ កិរិយាបំពេញសេចក្ដីព្យាយាមក្នុងអធិចិត្ត គឺការរុករកនូវសេចក្ដីសុខស្ងប់ក្នុងចិត្តរបស់ខ្លួន ដូចជាការជីកយកកំណប់ក្រោមផ្ទះដែលកប់ជ្រៅក្នុងផ្ទះ និងមានថ្មដាសង្កត់អំពីលើ អធិចិត្តបានដល់ចិត្តស្ងប់ដ៏ក្រៃលែង (សមាបត្តិ៨) ជាបទដ្ឋាននៃបញ្ញា ឧបមាដូចឈើស្ងួតពួតចេញជាភ្លើង ឆេះបំភ្លឺក្នុងវេលារាត្រីកំចាត់ភាពងងឹតអន្ធការ។ ដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ មនុស្សនិងការងារ ដោយ៥០០០ឆ្នាំ |
